Boże Narodzenie tuż, tuż, więc na pewno – jak tysiące innych kobiet w Polsce, zaczynasz rozmyślać nad odpowiednim na tę okazję menu. Nie musisz głowić się nad tym zbyt długo – jeśli cenisz sobie klasykę, a to właśnie ona jest najmilej widziana w te święta, to mamy dla ciebie całe mnóstwo sprawdzonych przepisów. Z nimi twój dom będzie wypełniony fantastycznymi aromatami, a ty sama nie nadążysz dziękować za komplementy .
Święta w kuchni – klasyka czy nowatorskie podejście?
W święta Bożego Narodzenia wiele z nas zadaje sobie to samo pytanie: czy postawić na nieco urozmaicone przepisy, czy może jednak na sprawdzoną klasykę? Oczywiście ostateczny wybór należy do ciebie, my jednak zalecamy klasyczne podejście do świątecznego gotowania. Warto pamiętać, że to specyficzne, wyjątkowe i jedyne w swoim rodzaju święta – niektóre potrawy podawane są tylko w tym okresie i tylko wtedy niesamowicie smakują. Nie ma nic piękniejszego niż dom, w którym pachnie kutią, kompotem z suszu czy smażonym karpiem. Klasyka w tym przypadku nie oznacza nudy, tylko poszanowanie dla tradycji – warto zatem się jej trzymać.
12 potraw na Boże Narodzenie – skąd ta tradycja?
Symbolika jest tutaj dość prosta- 12 dan to nawiązanie zarówno do 12 apostołów, jak i do 12 miesięcy w roku. Spróbowanie każdego ma na przynieść szczęście i dostatek w zbliżającym się roku kalendarzowym.
Warto jednak wiedzieć, że jest to stosunkowo „nowa” tradycja. Kiedyś uważano, że na wigilijnym stole nie może znajdować się parzysta liczba dań, ponieważ przynosi to pecha. Zmniejszano też liczbę potraw z uwagi na ogólnie panujący niedostatek. Chłopi jedli zwykle kolację złożoną z około 5 dań, natomiast szlachta – z dziewięciu. To właśnie z tamtych czasów wzięła się także dość pogańska wiara w to, że można sobie zapewnić dostatek w zbliżającym się roku poprzez włożenie do portfela łuski karpia albo w nieco mniej kontrowersyjny sposób – poprzez spróbowanie każdej z potraw.
Obrzędy wokół wigilijnego stołu
Przygotowując wigilijną kolację, musisz pamiętać nie tylko o jedzeniu, ale także o przestrzeganiu pewnych tradycji związanych ze świętami i dotyczącymi wigilijnego stołu. Przede wszystkim należy oczywiście pamiętać o podzieleniu się opłatkiem przed jedzeniem. To symbol zgody i przebaczenia sobie wszystkich konfliktów – trudno sobie wyobrazić, aby mogło go zabraknąć.
O wiele rzadziej praktykowanym zwyczajem wigilijnym jest włożenie odrobiny sianka pod obrus. To z kolei symbol skromności i solidarności z osobami biednymi – taką przecież był Jezus, kiedy przychodził na ten świat. Jest to jednocześnie zaakcentowanie swojej wiary i całego sensu wigilijnej wieczerzy, która przecież nie oznacza świętowania, a oczekiwanie.
Ostatnim ważnym elementem jest zawsze dodatkowe nakrycie dla niespodziewanego gościa. Tak naprawdę jest to tylko teoria – w praktyce zwykle nie wpuszczamy do domu nieznajomych. Jednak dla wielu osób siadających przy wigilijnym stole dodatkowe nakrycie ma zupełnie inne znaczenie – przypomina o zmarłych bliskich albo o tych, którzy z różnych powodów nie mogą danego dnia być z nami.
Sprawdzone przepisy na Boże Narodzenie
Jeżeli szukasz sprawdzonych przepisów na Boże Narodzenie, to nie musisz już tego robić. Te podane przez nas od lat cieszą się ogromnym powodzeniem – zebraliśmy je od pań z domu, które odziedziczyły je po swoich babciach i od lat przygotowują święta Bożego Narodzenia w swoich domach.
1. Barszcz czerwony
Składniki:
- 4,5 litra wody
- 1 litr zakwasu z buraków na barszcz
- 2,3 kg buraków
- 1,5 selera
- 4 pietruszki
- 7 kapeluszy dużych grzybów – borowików
- 7 marchwi
- 1 por
- 4 cebule
- 3,5 łyżek miodu
- 5 ząbków czosnku
- śmietana
- sok z jednej cytryny
- pieprz i sól do smaku
- 5 liści laurowych
- 5 kulek ziela angielskiego
Przygotowanie:
Pokrój seler, marchew i pietruszkę, uprzednio je obierając. Cebulę pokrój na duże kawałki i podmaż na patelni. Umyj buraki, a następnie pokrój je w cienkie plastry. Włóż wszystkie warzywa do dużego garnka, wlej wodę, potem wrzuć grzyby, liście laurowe, ziele angielskie, buraki i cebulę. Dodaj wszystkie przyprawy i gotuj przez godzinę i 20 minut. Następnie powyjmuj warzywa z barszczu (albo przelej przez sito), dodaj miód oraz czosnek. Delikatnie zabiel śmietaną, najpierw ją hartując. Na koniec przyprawy – barszcz czerwony musi być bardzo wyrazisty.
Uwaga! Barszcz czerwony najlepiej smakuje z pasztecikami – może zrobić je sama albo po prostu kupić do odpieku.
2. Karp wigilijny (smażony)
Karpia można oczywiście przygotowywać na przeróżne sposoby, niemniej ten smażony jest najbardziej tradycyjny. Pamiętaj, aby dopilnować, by wszyscy twoi goście go posmakowali – w końcu chodzi o ich dobrostan w przyszłym roku, prawda?
Składniki:
- 1 duży filet z karpia
- masło do smażenia (odradzamy smażenie na oleju – karp nie ma wówczas tak dobrego smaku)
- bułka tarta do obtaczania
- 1,5 cytryny
- sól
Przygotowanie:
Najpierw wyciśnij sok z jednej cytryny, potem polej nim umytą i pokrojoną rybę. Po 15 minutach kąpieli w soku rybę musisz znowu umyć. Posól karpia, dokładnie obtocz go w bułce tartej, następnie przystąp do smażenia na maśle.
Uwaga! Warto pamiętać, że karpia w takiej postaci możesz też po prostu upiec – wówczas wystarczy włożyć go do nagrzanego do 180 stopni piekarnika i poczekać około 35 minut.
Karpia podaje się na gorąco, od razu po przygotowaniu – w innym przypadku bardzo straci na smaku.
3. Ryba po grecku
Nie wiadomo, dlaczego ta potrawa akurat tak się nazywa, ponieważ z daniami greckimi właściwie nie ma nic wspólnego, a i nie jest znana Grekom. Niemniej przyjęło się, że jest to obowiązkowy element kolacji wigilijnej, zatem podajemy sprawdzony przepis na najpyszniejszą wersję.
Składniki:
- 9 kostek mrożonych filetów z dorsza
- 0,5 selera
- 5 marchewek
- cukier (do smaku)
- 2 duże cebule
- 1/3 łyżeczki czarnego pieprzu
- 1 pietruszka
- koncentrat pomidorowy (małe opakowanie)
- olej (do smażenia)
- 0,5 łyżki soli
- 5 liści laurowych
- 1 jajko
- bułka tarta
Przygotowanie:
Wyjmij rybę z zamrażalnika i odłóż do rozmrożenia Potem musisz zetrzeć wszystkie warzywa (oprócz cebuli) na tarce z grubymi oczkami – w tym celu najlepiej użyć dedykowanego urządzenia. Cebulę pokrój na biurka, potem wszystko ze sobą wymieszaj, włóż do garnka, dodaj odrobinę wody i duś pod przykryciem około 35 minut. Rozmrożoną już rybę obtocz jak kotlety – w jajku i bułce tartej, a następnie smaż na oleju do złotego koloru. Kiedy warzywa będą już podduszone, dodaj do nich koncentrat pomidorowy, cukier, pieprz, sól oraz liście laurowe i dalej gotuj – aż wszystkie warzywa będą zupełnie miękkie. Na koniec wyjmij naczynie żaroodporne i ułóż rybę oraz warzywa warstwami. Można podawać na ciepło albo na zimno, przy czym w Polsce zazwyczaj stosuje się tę drugą opcję.
4. Śledź w śmietanie z jabłkiem
Prosty, obłędny w smaku, niezaprzeczalnie kojarzony ze świętami Bożego Narodzenia – taki właśnie jest śledź w śmietanie. Koniecznie musisz go podać.
Składniki:
- 6 filetów śledziowych
- 1 duża cebula
- sok z połówki cytryny (opcjonalnie)
- 1 duże jabłko
- koper
- 6 łyżek ukwaszonej śmietany 18%
Przygotowanie:
Najpierw namocz śledzie w wodzie. Możesz zostawić je w niej na całą noc (najbardziej zalecane), albo na 4 godziny – to takie minimum. W trakcie moczenia kilka razy zmień wodę, na koniec jeszcze raz umyj rybę. Pokrój cebulę – musisz pamiętać, że powinna to być naprawdę mała kosteczka. Polej ją sokiem z cytryny i odstaw na około 15 minut. Obierz jabłka i pokrój je w kostkę, a następnie wymieszaj z cebulką. Wyjmij śledzie z wody, jeszcze raz je opłucz, a następnie pokrój na kawałki około 2-3 cm. Połącz z cebulką i jabłkiem, wymieszaj i dodaj odrobinę kopru. Potrawę podaje się na zimno.
5. Pierogi z kapustą i grzybami
Pierogi to akurat danie, które często sprawia nam problem – wychodzą nie takie, jak trzeba albo po prostu rozklejają się lub sklejają z sobą w trakcie gotowania. Z naszym przepisem możesz przygotowywać je bez obaw – na pewno wyjdą idealne: delikatne, aromatyczne i perfekcyjnie pasujące do wigilijnego stołu.
Składniki na ciasto:
- 0,9 kg mąki pszennej
- 1 duże jajko
- 1 łyżeczka soli
- 1 szklanka letniej wody
Składniki na farsz:
- 0,6 kg dobrej jakości kapusty kiszonej
- 35 dag grzybów (należy moczyć je przez całą noc)
- 2,5 cebuli
- 7 dag masła
- czarny pieprz (do smaku)
- sól (do smaku)
Przygotowanie:
Najpierw posiekaj cebulkę i podmaż ją na maśle. Wyjmij grzyby z wody, odcedź je na sitku i pokrój na bardzo drobne kawałki. Posiekaj też kapustę kiszoną, potem połącz ją z grzybami i dodaj do wciąż smażonej cebulki. Wszystko razem smaż około 35 minut, regularnie mieszając. Na koniec odpowiednio dopraw farsz – pamiętaj, że musi mieć on dość wyrazisty smak.
Kiedy farsz będzie się smażył, możesz zabrać się za ciasto. Wymieszaj dokładnie wszystkie składniki – powinno ładnie odchodzić od ręki. Jeśli tak nie będzie, dodaj jeszcze odrobinę wody lub mąki.
Ostatni krok to już właściwe robienie pierożków. Rozwałkuj ciasto na około 3 mm grubości, a potem wykrawaj (za pomocą szklanki) kształty. Wkładaj w nie nadzienie i sklejaj, ręcznie lub za pomocą specjalnego, kuchennego gadżetu. Gotuj w osolonej wodzie – gdy pierożki wypłyną, przytrzymaj wodę na gazie jeszcze przez około 2 minuty, a potem je wyjmij.
Uwaga! Pierożki można podawać z sosem grzybowym. Warto przygotować go samodzielnie – te z paczki zepsują domowy smak potrawy.
6. Kluski z makiem
Przepyszny, słodki akcent dla kochających słodkości. To potrawa, którą przygotowuje się tylko i wyłącznie w święta Bożego Narodzenia, dlatego nie może zabraknąć jej na waszym stole. Są łatwe w przygotowaniu i zawsze przepyszne!
Składniki na makaron:
- 310 g mąki pszennej
- 3 duże jajka
- odrobina soli do smaku
Składniki na makową masę:
- 260 g maku
- 0,5 szklanki łagodnego miodu
- 0,5 łyżeczki cynamonu
- 1 i ¾ szklanki bakalii: orzechów, rodzynek posiekanych migdałów oraz kandyzowanej skórki pomarańczowej
- ekstrakt z migdałów (1,5 łyżeczki)
- ekstrakt z wanilii (1 łyżeczka)
- 1 duża łyżka masła
Przygotowanie:
Wyrób ciasto na makaron. Jeżeli zauważysz, że jest odrobinę za suche, dodaj ciut oliwy, jeśli z kolei będzie zbyt mokre – dodaj trochę mąki. Podziel je na kilka części. Każdą część (po kolei) rozwałkuj, a potem pokrój na jednocentymetrowe paseczki. Wrzucaj do wody i gotuj około 10 minut.
Następnie zabierz się za masę makową. Mak zalej wrzątkiem, a kiedy ostygnie, dwukrotnie przemiel go w maszynce do mięsa. Dodaj wszystkie pozostałe składniki, dokładnie wymieszaj, a potem połącz z gotowym, ugotowanym już makaronem.
Uwaga! Jeśli szkoda ci czasu na mielenie maku albo nie masz maszynki, to skorzystaj z ułatwienia i kup puszkę masy makowej w sklepie. Te o wysokiej jakości są naprawdę dobre – wystarczy dodać trochę orzechów i danie będzie przepyszne!
