Podróże

Sąsiadująca z Polską Litwa zaskakuje turystów z całego świata różnorodnością oferty turystycznej. Słynąca z najbardziej zielonych miast w Europie, niezwykle czystej i przejrzystej wody oraz najszybszego Internetu na świecie, wita serdecznie każdego podróżującego – zarówno poszukującego sposobu na zregenerowanie sił, jak i spragnionego przeżyć kulinarnych bądź adrenaliny.

Gdy sytuacja pandemiczna stanie się podróżom bardziej sprzyjająca, warto się skusić na podróż po Litwie.

10 pomysłów, które sprawią, że będzie to niezapomniana wyprawa.

1.    Lot balonem na ogrzane powietrze nad Wilnem (Lot balonem nad Wilnem)

Wilno to jedna z trzech europejskich stolic, w których powietrzna żegluga nad miejskimi zabudowaniami jest dozwolona. Ulice Starego Miasta, dachy pokryte czerwoną dachówką, wieże kościołów, zakola Wilii i Wilenki, miejskie wzgórza i parki otwierają się z lotu ptaka w zupełnie nowej, zapierającej dech w piersiach, perspektywie. Doświadczenia tego można skosztować nie tylko latem, ale także o chłodniejszych porach roku. Włóż ciepłe buty, czapkę i rękawiczki, weź coś ciepłego do picia i niebo otworem!

fot.Giedrius Akelis

2.    Spacer śladami międzywojennej architektury Kowna

Idee modernizmu rozprzestrzeniły się na Litwie niedługo po I wojnie światowej, największy wpływ wywierając na Kowno – ówczesną tymczasową stolicę Litwy. Litewscy architekci, którzy ukończyli studia za granicą i na Litwie, łącząc tendencje zachodnioeuropejskie i litewską tradycję architektoniczną, wzbogacili miasto o ponad 6000 budynków w stylu modernistycznym. Można je dotychczas podziwiać spacerując po kowieńskich zaułkach. Cechami charakterystycznymi wielu z nich są elewacje pokryte tynkiem, zakrzywione i nieregularne kształty, minimalistyczne rozwiązania i duże, jasne przestrzenie.

Duża koncentracja modernistycznych budowli w mieście jest zjawiskiem wyjątkowym, które pozwoliło miastu zakwalifikować się na Listę Światowego Dziedzictwa UNESCO. Szczególnie w ostatnich latach Kowno przyciąga nie tylko turystów, ale także filmowców z całego świata – powstało tu wiele seriali „Netflix” i „BBC”.

Kowno, fot. Andrius Aleksandravičius

3.    Wyprawa do miejsc kultu religijnego – Góra Krzyży i Klasztor w Pożajściu

Przez wiele lat niszczona, ale niezniszczona, palona, ale niespalona – Góra Krzyży – to kolejne miejsce, odwiedzane przez pielgrzymów z całego świata. Na tym wzgórzu w 1430 roku postawiono kapliczkę upamiętniającą przyjęcie chrztu przez Żmudzinów, nad nią wzniesiono krzyż. Po upadku powstania listopadowego w 1831 roku zaczęto tu masowo przynosić i stawiać kolejne krzyże, zdobione nieraz różańcami. Krzyży przybywa tu stale. Jedne są stawiane, inne podwieszane na już stojących, różnej wielkości, od kilkumetrowych po całkiem miniaturowe, jako symbole zadumy, wiary bądź wota dziękczynne.

W 1993 roku na Górze tej modlił się Papież Jan Paweł II. Później wielokrotnie wspominał to miejsce w swoich przemówieniach, również wysłał na Litwę krucyfiks. Obecnie z miejscem tym wiąże się jedna z najpiękniejszych tradycji – coroczne odpusty na Górze Krzyży, które odbywają się w ostatnią niedzielę lipca i gromadzą zazwyczaj tysiące pielgrzymów.

Innym godnym uwagi obiektem sakralnym jest Klasztor kamedułów w Pożajściu (lit. Pažaislis). Jest to największy zespół klasztorny na Litwie, a jednocześnie miejsce, cieszące się mianem najbardziej romantycznego. Prawdziwa perła baroku z XVII wieku, zbudowana przez zamożny, wpływowy i wysoce religijny ród Paców. Piękno klasztoru można podziwiać zarówno na zewnątrz, jak i w przestrzennych wnętrzach. Dziś nieodłącznym elementem tego miejsca jest unosząca się pod sklepieniem kościoła muzyka sakralna – odbywa się tu wiele koncertów i festiwali muzycznych, zaś spokoju klasztoru strzegą siostry ze Zgromadzenia św. Kazimierza. W południowej części oficyny klasztornej mieści się Muzeum Dziedzictwa Sakralnego w Pożajściu, a w znajdującym się obok wyjątkowym kompleksie gościnnym „Monte Pacis” można skosztować prawdziwych starodawnych potraw mnichów w nieco uwspółcześnionej wersji.

4.     Odpoczynek w kurortach uzdrowiskowych

Druskienniki to wspaniałe miejsce dla pragnących odzyskać dobre samopoczucie czy zregenerować siły. Otoczone leczniczymi źródłami i piękną przyrodą, miasto cieszy się mianem uzdrowiska, prężnie rozwijającego się ośrodka rekreacyjnego i centrum turystyki zdrowotnej. Czyste powietrze, woda mineralna pobierana bezpośrednio z naturalnego źródła, lecznicze kąpiele błotne, zabiegi zdrowotne i SPA – to tylko kilka z druskiennickich dobrodziejstw.

Birsztany (lit. Birštonas) to jeszcze jedna, nie mniej popularna niż Druskienniki, miejscowość wypoczynkowo-uzdrowiskowa. Otoczone sosnowymi lasami i Niemnem, Birsztany oferują odwiedzającym nowoczesne środki i zabiegi terapeutyczne, tradycyjne naturalne zabiegi lecznicze, tzw. szlaki lecznicze oraz miejsca wypoczynkowe, w których można się zrelaksować, zażywając powietrza wzbogaconego o jod i inne prozdrowotne minerały.

5.    Spływ wokół Wyspy Zamkowej i degustacja karaimskich potraw w Trokach

Legendarny zamek, pamiętający czasy Wielkiego Księstwa Litewskiego, i piękne okolice Trok można zwiedzać udając się na romantyczny rejs jachtem lub spływ kajakowy po jeziorze Galvė.

Zamek w Trokach to jeden z najpiękniejszych i jeden z niewielu ocalałych zabytków architektury gotyckiej na Litwie. To bogato zdobiona rezydencja Wielkiego Księcia Litewskiego, miejsce uroczystych uczt w XIV-XV wieku, a na początku XVI wieku – miejsce więzienia nieposłusznej szlachty. Co więcej, jest to jedyny zamek w Europie Wschodniej zbudowany na wyspie. Obecnie w zamku mieści się Trockie Muzeum Historii, zadziwiające gości starymi freskami, artystycznymi witrażami, tajnymi przejściami i turniejami rycerskimi, odbywającymi się na dziedzińcu zamkowym.

Kibin (oryg. kybyn), czyli lokalny przysmak karaimski, to jeszcze jedna propozycja Trok, której w żadnym wypadku nie możesz pominąć! Właśnie w Trokach pod koniec XIV wieku wielki książę litewski Witold osiedlił społeczność karaimską, która wzbogaciła codzienność troczan nowymi tradycjami kulturalnymi i kulinarnymi. Obecnie w Trokach znajdziesz kilka restauracji, oferujących specjały kuchni karaimskiej. Co więcej, tu możesz udać się na lekcję przyrządzania kibinów czy degustację. Chociaż w swej tradycyjnej odsłonie pierożki o kształcie półksiężyca są nadziewane siekaną baraniną, dziś nie brakuje nowych ich odmian – z kurczakiem, wołowiną, a nawet w wersji wege z serem i szpinakiem.

fot. Andrius Aleksandravičius

6.    Wystrzelenie pocisku z podziemnej bazy radzieckiej

Obserwacja 30-metrowego szybu pocisków bojowych i wciśnięcie „przycisku nuklearnego”, symulującego eksplozję. Te i inne „wojenne” doświadczenia są możliwe w dawnym, ściśle tajnym, podziemnym kompleksie wyrzutni rakiet balistycznych Związku Radzieckiego, w którym obecnie mieści się ekspozycja z czasów zimnej wojny. Jest to jedyny tego rodzaju kompleks w Europie.

Ekspozycja powstała w 1962 roku w lesie Plokštinė w Płungianach (lit. Plungė) w miejscu podziemnej wyrzutni rakiet termojądrowych Armii Radzieckiej. W okresie zimnej wojny Związek Radzicki w wyścigu z Amerykanami dążył do zwiększenia swoich wpływów militarnych w rządzonych przez siebie państwach europejskich, w tym krajach bałtyckich. W pracach, które trwały zaledwie 2 lata, blisko 10 tys. żołnierzy kopało łopatami podziemne szyby. Pod koniec budowy wystrzelono tutaj cztery pociski termojądrowe R-12, zwane przez Amerykanów również SS-4. W działającej potajemnie do 1978 roku bazie wojskowej pociski, wraz z pobliskimi poligonami naziemnymi, utworzyły na Litwie wspólny radziecki segment broni jądrowej, który, zdaniem historyków, mógł zniszczyć całą Europę.

7.    Rowerowa przejażdżka wokół Mierzei Kurońskiej

Mierzeja Kurońska to kolejny unikatowy obszar chroniony na Litwie, wpisany w 2000 roku na Listę Światowego Dziedzictwa UNESCO. Tutaj zachowało się szczególne dzieło natury, od lat wprowadzające w zachwyt nie tylko gości, ale i lokalnych mieszkańców – wąski, długi (bo prawie 98 km) półwysep w postaci piaszczystego wału, usypanego z wydmuchiwanego przez prądy wody i nawiewanego przez wiatr jasnego piachu. Oprócz imponującego krajobrazu Mierzeja Kurońska jest wspaniałym miejscem do obserwacji ptaków – tu znajduje się nawet sześć wież obserwacyjnych, które dają możliwość obserwatorom zidentyfikować tnące niebo stada ptaków. Prawdopodobnie najlepszym sposobem na poznanie Mierzei Kurońskiej jest wyprawa rowerowa. Prawie 50-kilometrowa trasa rowerowa pozwoli bez przeszkód podziwiać czarującą przyrodę.

fot. Andrius Aleksandravičiusm

8.    Zbieranie bursztynu na litewskim wybrzeżu

Spacer brzegiem morza w poszukiwaniu bursztynu, zwanego litewskim złotem, to jedno z najbardziej romantycznych zajęć wakacyjnych, które cieszy się popularnością zarówno wśród lokalnych pomorzan, jak i zagranicznych gości. Chociaż częściej to złoto bałtyckie znajdziesz w wodorostach, lekkich osadach czy szczątkach muszli wyrzuconych na brzeg morza po sztormach, dociekliwi romantycy znajdą go również w Połądze (lit. Palanga), Szwentoji (lit. Šventoji) i innych przybrzeżnych miasteczkach.

Dziś coraz częściej się mówi o szczególnych właściwościach bursztynu, tworzy się z niego nowoczesną biżuterię. Litewskie uzdrowiska i SPA oferują gościom masaże z użyciem bursztynowego pyłu, olejku i kadzidła.

fot. Denisas Nikitenko

9.    Wypiekanie sękacza

Sękacz to przysmak, którego nie może zabraknąć na prawdziwie uroczystym litewskim stole. Udział w procesie wytwarzania tego niepowtarzalnego wypieku, na który składa się kilkadziesiąt domowych jaj, jest nie mniej zabawny niż jego degustacja.

W 2015 roku we wsi Jaskonie (lit. Jaskoniai, rej. druskiennicki) otwarto pierwsze i jedyne na świecie Muzeum Sękaczy, upamiętniając w ten sposób powstały w tej miejscowości rekordowy wypiek. Obecnie rekordzista „Guinessa” o wysokości 3,72 m i wadze blisko 86 kg jest jednym z najważniejszych i największych muzealnych eksponatów. W muzeum również poznasz starodawne narzędzia wypiekania sękaczy oraz zagraniczne wersje tego specjału.

10.    Spacer po wierzchołkach drzew szlakiem „Lajai” w Oniksztach

Ten unikalny obiekt architektoniczny w Parku Regionalnym w Oniksztach (lit. Anykščiai) jest jednym z najczęściej odwiedzanych obiektów turystycznych na Litwie. Taki stan rzeczy wcale nie dziwi! Gdzie indziej miałbyś okazję spacerować po wierzchołkach drzew na wysokości prawie 20 metrów! Czeka na Ciebie niezapomniana podróż ścieżką, rozpościerającą się nad koronami drzew, a urozmaiconą tabliczkami informacyjnymi z krótką historią o okolicznych terenach. Co więcej, na końcu szlaku z 34-metrowej wieży dodatkowo oko pocieszysz malowniczym widokiem doliny rzeki Šventoji.

Przedstawione powyższe 10 pomysłów to tylko niewielka część aktywności, na które warto się zdecydować goszcząc na Litwie. Dlatego też, aby planowanie wakacji i podróży na Litwie było jeszcze wygodniejsze, Litewska Narodowa Agencja Promocji Turystyki „Lithuania Travel” zaprezentowała wyjątkową publikację „Podróżuj po Litwie”, w której można znaleźć wiele tras, pomysłów i wskazówek dla odwiedzających Litwę turystów z Polski. Publikację możesz zobaczyć tutaj.